Amaleki Sihamba nenani elikhulu lezitsha, kuyimifino emnandi ehlanganyela umndeni negalikhi no-anyanisi. Igama layo lesayensi ngu I-Allium porrum futhi kuze kube namuhla namanje akwaziwa kahle ukuthi uvelaphi.
Umsuka wayo utholakala ku- ETurkey, kwa-Israyeli, eGibhithe kanye naseMesopotamina. AmaRoma ayekhathalela ukunwetshwa kwawo, okwathi phakathi neNkathi Ephakathi kwaba ngumkhiqizo oyinhloko wokugwema indlala.
ILeek inokunambitheka okuncane, ilunge kakhulu kuno-anyanisi noma ugalikhi. Singathola izinhlobo ezahlukahlukene, yize cishe njalo sithola ilikhi elijwayelekile.
Amanani wokudla okunomsoco weLeek
Cishe yakhiwe ngokuphelele ngamanzi, ngaphezu kwama-90% ngamanziInokuqukethwe okuphansi kakhulu kwe-carbohydrate, ngakho-ke iqukethe cishe noma yimaphi ama-calories.
Ungamazi ngokuya ngendawo ahlala kuyo ilunga elihlanganisiwe noma igalikhi, yize okuvame kakhulu ukukuthola njenge-leek.
Ngakolunye uhlangothi, le mifino iqukethe inani elihle le- i-fiber, into esisiza ukuba silondoloze uhlelo lokugaya ukudla oluhle.
Ngakolunye uhlangothi, inamaminerali amaningi kanye namavithamini esiqokomisa okulandelayo:
- Inothile ngamavithamini A, C, folates, uvithamini E, amavithamini eqembu B, njenge-B1, B2, B3 ne-B6.
- Phakathi kwamaminerali kukhona i-potassium, i-iron, i-magnesium, i-calcium, i-sodium, ne-phosphorus.
- Amaprotheni, ama-acids e-polyunsaturated, ama-acid agcwele.
- Amakholori ngayinye I-100 amagremu komkhiqizo umi ku 48 kcal.
Izakhiwo ze-leek
Lawa amaminerali, izinhlanganisela kanye namavithamini enza ilek uphilile kakhulu lomzimba. Sikutshela ukuthi kungasithinta kanjani.
- I-Vitamin C iyi-antioxidant yemvelo enamandla, iyasiza yakha i-collagen eningi, ithuthukise impilo yamathambo namazinyo. Ngaphezu kwalokho, le vithamini kanye nezihlwenga zenza ilikuni ukudla okuphelele ukuqinisa amasosha omzimba.
- I-Potassium ilungele ukuvuselelwa kwemisipha, ithuthukise umfutho wezinzwa nokubuyiselwa komzimba ngemuva kwezemidlalo.
- Izinto eziyibhalayo thuthukisa amazinga e-cholesterol egazini futhi kusivimbela ekuhlushweni yisifo sikashukela.
- Ibuye isetshenziswe njenge-antibiotic yemvelo, ayinamandla njengegalikhi kepha ibuye ilungele ukunciphisa ukutheleleka okungenzeka kanye namagciwane.
- Inomphumela we-diuretic, yingakho isisiza susa ukugcinwa koketshezi. Ngakho-ke ivimbela i-gout, amatshe ezinso nokukhuluphala.
- Kuthoba umoya. Ngendlela efanayo neyenzeka ngo-anyanisi, ilike livula izindlela futhi lisivumele ukuthi siphefumule kangcono. Ngaphezu kwalokho, kunjalo okulindelwe futhi kusiza ukuqeda ulwelwesi lwamafinyila.
- Ngenxa yefayibha elinayo, ivimbela ukuqunjelwa kwesinye isikhathi.
- Kufanelekile ukwehlisa isisindo, njengoba kunjalo amakhalori ambalwa namanzi amaningi. Iphansi ngama-carbohydrate futhi ingadliwa ngezindlela ezihlukile.
- Kwandisa ukuzivikela komzimba wethu.
- Kuyasiza ngokujikeleza kwegazi. Gwema ukwakheka kwe- amahlule noma i-thrombiNgaphezu kwalokho, igcina imithambo yegazi ephelele.
- Kuyimifino ethokozisayo kulabo abahlushwa yiyo ukukhuluphala ngokweqile, i-cholesterol nezinye izinto ezinobungozi, ngoba zinciphisa futhi zivimbele izifo ezahlukahlukene zenhliziyo.
- Inezinto ezibalulekile ze- umfutho wegazi ophansi, ngakho-ke kuhle kubantu abane-hypertension.
- Ngaphezu kwalokho, iyi- elwa namagciwane emvelo, ukuvimbela ukutheleleka kwamanxeba nokutheleleka kwesikhumba.
Izindlela zokudla ama-leek
Ama-leek anamathuba amaningi ekhishini, singawadla ngezindlela eziningi, zombili ziphekiwe futhi ziluhlaza. Okufanelekile ukuzama nokwenza izindlela zokupheka eziningi ukuthola intandokazi yethu.
Kuyinto yemifino engaba khona Fry, gazinga epanini, thumba, engeza kuma-tortilla, njengokuhlobisa, yenza ukhilimu, njll. Enye yezindlela ezaziwa kakhulu ukwenza ukhilimu wamalikhi waziwa ngokuthi i-vichyssois, iresiphi edumile yomhlaba waseFrance.
I-leek itholakala cishe unyaka wonke ezitolo ezinkulu nasezimakethe zethu eziseduze, kuyi- imifino emnandi, okunambitheka okuthe xaxa kuno-anyanisi futhi lokho kukuvumela ukuthi udlale kakhulu ekhishini.
Nginombuzo, muva nje ngitshelwe ukuthi u-anyanisi unoshukela omningi phakathi kokunye, ngabe ilikhi ingathatha indawo enhle yokunambitheka ekhishini?